Lublin inteligentny

Segment Smart: Inteligentne Społeczeństwo (Smart People)

Budżet obywatelski nazywany również partycypacyjnym to proces, w którym mieszkańcy decydują o przeznaczeniu części budżetu danego miasta lub gminy. Decyzje mogą być podejmowane bezpośrednio przez mieszkańców bądź za pośrednictwem organizacji społecznych. Początkowo pomysł budżetu partycypacyjnego realizowany był za pośrednictwem spotkań z przedstawicielami innych miast. Następnie miasto Lublin przeprowadzono próbę budżetu obywatelskiego w dzielnicy Rury. Kolejnym etapem były kampanie informacyjne dla mieszkańców miasta na temat tej formy partycypacji. Proces kształtowania się tego rozwiązania był możliwy dzięki: Fundacji Wolność, Gminie Lublin, Fundacji Inicjatywy Menadżerskie, Instytutu Obywatelskiego.

Obecne rezultaty:

• od pierwszej do czwartej edycji zostało wyłonionych 124 zwycięskich projektów,
• podczas wszystkich edycji budżetu obywatelskiego zgłoszono 638 projektów małych oraz 246 projektów dużych,
• na projekty w ramach budżetu obywatelskiego przeznaczono 55 mln PLN.

Segment Smart: Inteligentne Społeczeństwo (Smart People)

Projekt zakładał instalacje urządzeń do transmisji sieci Wi-Fi na terenie miasta Lublin. Rozwiązanie to jest coraz bardziej popularne w dużych miastach ze względu na coraz większe usieciowienie mieszkańców. Sam projekt został zgłoszony za pośrednictwem Budżetu Obywatelskiego w 2014 r. Po pozytywnej ocenie projektu został on poddany pod głosowanie mieszkańców. Free WiFi in Lublin uzyskało największą liczbę głosów w tamtej edycji BO, przez co rozpoczęły się prace nad zaprojektowaniem sieci miejskiej. Cały proces wdrożenia był współpracą na linii osoby zgłaszającej projekt, mieszkańców, Urzędu Miasta oraz Wydziału Informatyki i Telekomunikacji, dzięki czemu udało się rozlokować hotspoty w najbardziej aktywne przestrzenie publiczne.

Rezultaty:

• instalacja 132 urządzeń Hotspot w 66 lokalizacjach.

Segment Smart: Inteligentne Społeczeństwo (Smart People)

Projekt Lubelskiej Biblioteki Wirtualnej zakłada jak najszerszą współpracę bibliotek i instytucji kultury Lublina oraz regionu w tworzeniu zasobów cyfrowych, a także mechanizmów łatwego i powszechnego dostępu do nich. Równie istotnym celem projektu było zabezpieczenie cennych dokumentów regionu i piśmienniczych zabytków kultury oraz promocja regionu i uczestników projektu. Kluczowym elementem Lubelskiej Biblioteki Wirtualnej jest portal centralny z osobnymi instancjami dla partnerów. Wyszukiwarka portalu LBW pomaga rozwijać, zawężać i konkretyzować wyniki wyszukiwania oraz proponuje "inteligentne” filtry, podpowiedzi i sugestie. Ponadto system umożliwia wprowadzanie przez użytkowników własnych deskryptorów (tzw. tagów), ocenianie i pisanie recenzji. Projekt zakładał również wybudowanie u lokalnych partnerów pracowni digitalizacji wyposażonych w systemy do skanowania i obróbki graficznej oraz zainstalowanie serwerów i macierzy do przechowywania dokumentów i aplikacji.

Obecne dane dla Lubelskiej Biblioteki Wirtualnej 2018:

• 96 000 użytkowników,
• 190 000 zasobów i publikacji,
• 1 500 000 wyświetleń serwisu.

Segment Smart: Inteligentne Środowisko (Smart Environment)

Ciepło Systemowe to cał­ko­wi­cie bez­pieczny pro­dukt, zapew­nia­jący ogrze­wa­nie i cie­płą wodę, dostar­czany do budyn­ków przez sys­temy miej­skie. Zapew­nia kon­ku­ren­cyjne cenowo cie­pło i nie wymaga prak­tycz­nie żad­nego zaan­ga­żo­wa­nia ze strony użyt­kow­nika. Jest bez­ob­słu­gowe, eko­no­miczne i dostępne przez cały rok

Samo zagadnienie Ciepła Systemowego powiązane było z kilkoma projektami. Poniżej zestawienia rezultatów poszczególnych projektów związane z energetyką miejską.

Rezultaty projektu „Rozbudowa efektywnego systemu ciepłowniczego na terenie miasta Lublin”:

• Budowa 21 km nowych sieci ciepłowniczych,
• Oszczędność energii pierwotnej o 142 043 GJ/rok,
• Redukcja dwutlenku węgla o 6 028 Mg/rok.

Rezultaty projektu „Modernizacja sieci ciepłowniczej na terenie Lublina”:

• Przebudowa 23 km sieci ciepłowniczych,
• Oszczędności na stratach ciepła 87 108 GJ/rok,
• Oszczędności energii pierwotnej 27 875 GJ/rok,
• Redukcja dwutlenku węgla 7 788 Mg/rok,
• Redukcja pyłów 4,14 Mg/rok.

Efekty ciepła systemowego:

• 91% ciepła systemowego w Lublinie produkowane jest w kogeneracji,
• 20% mniejsze zużycie paliwa,
• 30% redukcja

Efekty ciepła systemowego w porównaniu do indywidualnych pieców węglowych:

• 78,3 x mniej toksycznych środków przemysłowych,
• 73,2 x mniej benzo(A)pirenu,
• 1,27 x mniej dwutlenku węgla (CO2),
• 16,1 x mniej tlenków azotu (NOx),
• 3,65 x mniej tlenków siarki (SOx),
• 655 x mniej tlenku węgla (CO).

Segment Smart: Inteligentne Środowisko (Smart Environment)

Lublin, jako pierwsze miasto w Polsce, uruchomiło Zielony Budżet Obywatelski. To propozycja dla tych mieszkańców, którzy mają swoje pomysły na zieleń miejską. Projekty mogą dotyczyć m.in. tzw. pasa drogowego i co ważne - terenów spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. W tym przypadku, konieczne jest zawarcie porozumienia i zapewnienie, że miejsce będzie ogólnodostępne. Realizację Zielonego Budżetu nadzoruje Miejski Architekt Zieleni wspierany przez inne wydziały Urzędu Miasta Lublin. Zgłaszane projekty przez mieszkańców w pierwszej kolejności są sprawdzane pod kątem formalnym, tj. własność gruntów, stan prawny nieruchomości, zapisy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, układ infrastruktury podziemnej i nadziemnej, planowane inwestycje, zgodność z przepisami prawa oraz możliwość realizacji w ciągu jednego roku. W kolejnym etapie, projekty zostają ocenione pod względem merytorycznym. W tym celu został powołany zespół ekspertów w skład, którego wchodzą przedstawiciele Biura Partycypacji Społecznej, Miejskiego Architekta Zieleni oraz eksperci z zakresu zieleni, gospodarki przestrzennej i krajobrazu.

Dotychczasowe rezultaty:

• 181 zgłoszonych projektów przez mieszkańców w ramach Zielonego Budżetu,
• 24 projekty przekazane do realizacji w pierwszej edycji,
• 4 skwery w różnych częściach miasta (ul. Montażowa, Cyrulicza, Szwoleżerów, Biedronki) z nową myślą i nowymi standardami dotyczącymi wyposażenia i roślinności,
• nasadzenia w pasach drogowych, skwerach, rabatach i donicach – 213 drzew, ponad 17 000 krzewów, około 4 000 bylin na 14 000 m² powierzchni,
• nowa ulica Ogrodowa - 3200 krzewów, bylin i roślin cebulowych na 620 m²,
• miejsca o zupełnie nowym wyglądzie, wysokiej, jakości – ul. Głęboka/ Narutowicza, Lipowa/Chopina, Zamojska, Grottgera,
• miejsca z nowymi standardami dla pieszych, gdzie wyeliminowano parkowanie samochodów w miejscach do tego nie przeznaczonych – ul. Sądowa, Zamojska, Narutowicza,
• 19 ławek i 20 donic rozstawionych w różnych konfiguracjach z otoczeniem zieleni tworzących enklawy do chwilowego oddechu w centrum miasta,
• pierwsza łąka kwietna przy ul. Bernardyńskiej,
• dokumentacje projektowe dla nowych terenów zieleni w dzielnicy Felin oraz Sławin.

Segment Smart: Inteligentna Mobilność (Smart Mobility)

Intelligent Transportation System to rozwiązania poprawiające efektywność ruchu, ograniczające uciążliwości komunikacyjne, zwiększające bezpieczeństwo uczestników ruchu oraz zmniejszające emisję zanieczyszczeń szkodliwych dla środowiska.

System obejmuje infrastrukturę, pojazdy i ich użytkowników. Służy do zarządzania ruchem, zarządzania mobilnością, pobierania opłat i informowania oraz może współpracować z podobnymi systemami stosowanymi w innych rodzajach transportu.

Przesłanką do stworzenia Systemu Zarządzania Ruchem było zapewnienie optymalnego przepływu osób na terenie miasta, a także: optymalizacji pracy sygnalizacji, monitorowanie urządzeń, monitorowanie sytuacji ruchowej, przeprowadzanie analiz w trybie online i offline. Budowa pierwszego etapu systemu zarządzania ruchem zakończyła się w grudniu 2015 roku. Obejmuje on 69 skrzyżowań w mieście. To około połowa wszystkich sygnalizacji w Lublinie. Firma zewnętrzna Qumak była odpowiedzialna za integrację i kalibrację systemu. Obszar projektowania, czyli prac związanych z inżynierią ruchu, przygotowaniem baz danych i poszczególnych modułów systemowych, wykonała spółka Star ITS. W 2017 r miasto wraz z firmą Qumak postanowiło rozbudować istniejący ITS o 49 nowych sygnalizacji, dzięki czemu ITS obejmie ok. 90% kluczowych skrzyżowań na terenie miasta. Planowane zakończenie prac jest przewidziane na 2019 r.

Obecne rezultaty projektu:

• 69 skrzyżowań miasta skalibrowanych i zintegrowanych w systemie ITS,
• 303 kamer wizyjnych rejestrujące ruch miejski,
• 10 znaków zmiennej treści VMS wyświetlających informacje o utrudnieniach, zdarzeniach drogowych,
• stworzenie Centrum Sterowania Ruchem,
• ponad dwukrotne zmniejszenie ilości ofiar śmiertelnych wypadków drogowych,
• zmniejszenie ilości pieszych poszkodowanych w wypadkach,
• zmniejszenie ilości rannych w kolizjach drogowych.

Segment Smart: Inteligentna Mobilność (Smart Mobility)

LRM to jeden z systemów Nextbike, międzynarodowej firmy oferującej samoobsługowe systemy rowerów miejskich. Stacje rozlokowane są na terenie całego miasta Lublin. Korzystanie z systemu jest proste, ponieważ wypożyczanie roweru odbywa się za pośrednictwem aplikacji mobilnej Nextbike bądź przez wprowadzenie numeru roweru w postaci kodu QR do terminala wypożyczającego. Koszty usług nie są zbyt wysokie, ponieważ wypożyczenie roweru do 20 minut jest darmowe, a godzinna jazda kosztuje tylko 1 zł. Na terminalu znajduję się szczegółowa instrukcja postępowania, lista pozostałych stacji rowerowych oraz mapa. Dodatkowo terminal zasilany jest poprzez ogniwa fotowoltaiczne.

System uruchomiono w czerwcu 2014 roku. Od tego czasu został on dwukrotnie rozbudowany i zyskał sobie liczną rzeszę wiernych użytkowników.

Rezultaty (stan na koniec 2017 r.):

• 951 rowerów miejskich,
• 96 stacji wypożyczalni rowerów miejskich,
• 1 447 980 łączna ilość wypożyczeń od czasu uruchomienia systemu,
• 66 183 zarejestrowanych użytkowników.

Segment Smart: Inteligentna Mobilność (Smart Mobility)

Płatna Strefa Parkowania to narzędzie prawne miasta Lublin mające na celu kształtowanie przepływu ruchu miejskiego w centrum. Ograniczenie korzystania z samochodów i użytkowanie innych alternatywnych form transportu służy pozytywnie w odbiorze przestrzeni, aspekcie środowiskowym oraz użytkowym.  Posiadacze pojazdów samochodowych z napędem elektrycznym lub hybrydowym o emisji, CO2 poniżej 100 g/km określonej w świadectwie homologacji lub świadectwie zgodności WE dla kompletnych pojazdów mogą ubiegać się o wydanie identyfikatora uprawniającego do bezpłatnego korzystania ze strefy płatnego parkowania w Lublinie z wyłączeniem prywatnych parkingów.

Rezultaty działań:

• zainstalowanie 150 parkomatów na terenie miasta,
• znaczące odciążenie ruchu w centrum miasta,
• uruchomienie aplikacji mobilnych za pośrednictwem CityParkApp, mobiPARKING,
• poprawa jakości środowiska w centrum miasta.

Segment Smart: Inteligentna Mobilność (Smart Mobility)

Ogniwem Systemu Dynamicznej Informacji pasażerskiej są urządzenia w pojazdach oparte na satelitarnym systemie GPS, ustalające aktualne położenie pojazdu i przekazujące tę informację w systemie GPRS do centrum dyspozytorskiego. Centrala dyspozytorska jest wyposażona w serwer z odpowiednim oprogramowaniem oraz urządzenia łączności z pojazdami, przystankami i zajezdniami. Na podstawie otrzymywanych informacji o aktualnej pozycji pojazdów obliczany jest ich spodziewany czas do przybycia na kolejne przystanki. Są one przesyłane do wyświetlaczy na przystankach przez GPRS. Dyspozytor i kierujący pojazdami są informowani o opóźnieniach pojazdów. Z kolei system pomiaru potoków pasażerskich przeznaczony jest do rejestrowania strumienia pasażerów korzystających z pojazdów komunikacji miejskiej. Zapewnia on rejestrację stopnia zapełnienia i liczby pasażerów w rozbiciu na wsiadających i wysiadających – w korelacji z poszczególnymi przystankami i kursami. Zebrane przez niego dane umożliwiają prowadzenie obliczeń i zaawansowanych analiz statystycznych, które ułatwiają optymalizację funkcjonowania całej sieci komunikacyjnej oraz poszczególnych kursów i linii. Dane te służą również, jako baza do działań i planów biznesowych. W skład systemu dynamicznej informacji pasażerskiej wchodzi również uruchomienie portalu internetowego dla pasażerów www.ztm.lublin.eu/sip.

Rezultaty projektu:

• budowa 21 szt. nowych oraz przebudowa 20 szt. dotychczas użytkowanych zatok autobusowych,
• zakup i montaż wiat przystankowych w ilości 128 szt. i 368 szt. słupów przystankowych,
• instalacja tablic z dynamiczną informacją przystankową ( obecnie na terenie miasta jest 65 taki tablic),
• budowa Sytemu Informacji Pasażerskiej, obejmującego System Informacji z modułem internetowym, rozmieszczenie czujników GPS w pojazdach komunikacji publicznej i instalacja urządzeń do pomiaru liczby przewożonych pasażerów w danym pojeździe.

Segment Smart: Inteligentna Mobilność (Smart Mobility)

System Zarządzania Transportem Publicznym to informatyczne narzędzie służące przede wszystkim do monitorowania, informowania oraz reagowania, jeśli chodzi o wszelkie najważniejsze aspekty związane z funkcjonowaniem transportu publicznego w mieście. System jest kompatybilny z pozostałymi systemami wdrożonymi takim jak np. System Zarządzania Ruchem. Samo rozwiązanie w sposób nowoczesny pozwala na zapewnienie optymalnego przepływu osób na obszarze miasta. Samo rozwiązanie bazuje na oprogramowaniu firmy PZI Taran i działa w ramach systemu MUNICOM, który dostarcza dwa istotne rozwiązania pozwalające sprawować nadzór nad taborem firmy komunikacyjnej:

• offline system zbierania informacji o pracy pojazdu i kierowców na podstawie zapisów w systemie pokładowym pojazdu,
• online system nadzoru ruchu oparty na śledzeniu stanu pojazdu w czasie rzeczywistym.

Rezultaty:

• stworzenie Systemu Zarządzania Rozkładami Jazdy,
• stworzenie Systemu Zarządzania Komunikacji Miejskiej w tym:
  - moduł nadzorujący pracę floty pojazdów MPK i przewoźników prywatnych,
  - moduł wykrywający nieprawidłowości w realizacji rozkładu jazdy,
  - moduł pozwalający na wizualizacje położenia pojazdów transportu publicznego na mapie cyfrowej miasta, dla wybranej brygady, linii.
• stworzenie Systemu Informacji Przystankowej.

Segment Smart: Inteligentna Mobilność (Smart Mobility)

"Opracowanie technologii autobusowych struktur fotowoltaicznych zmniejszających zużycie paliwa i emisję toksycznych składników spalin” to duży projekt rozpoczęty przy współpracy z Politechniką Lubelską. Były to pionierskie badania w skali Polski w zakresie wykorzystania alternatywnych źródeł zasilania. Efektem tej pracy była inwestycja w tabor zasilany za pośrednictwem energii słonecznej. Należy jednak mieć na uwadze, że autobusy komunikacji miejskiej wyposażone w ogniwa fotowoltaiczne nie są pojazdami elektrycznymi. Zainstalowane na dachach systemy PV nie stanowił napędu pojazdu, a jedynie dodatkowe źródło jego zasilania wykorzystywane m.in. do zasilenia biletomatów, wyświetlaczy, oświetlenia i klimatyzacji.

Efektem projektu było zamontowanie systemu ogniw fotowoltaicznych w dwóch autobusach Mercedes-Benz Conecto LF. Kolejnym etapem było zamówienie przez miasto Lublin 80 szt. fabrycznie nowych autobusów marki Solaris wyposażonych w ogniwa fotowoltaiczne. Obecnie około 108 autobusów jest wyposażona w panele fotowoltaiczne.

Rezultaty działań:

• zmniejszenie zużycia 1,5 tys. litrów oleju napędowego rocznie/1 autobus,
• oszczędności na poziomie 5,5 tys. zł rocznie/1 autobus,
• zyski ekologiczne i ekonomiczne.

Segment Smart: Inteligentne Zarządzanie Miastem (Smart Government)

Do realizacji ustawowego obowiązku odbierania odpadów komunalnych z nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, Gmina Lublin stosuje system elektronicznego ewidencjonowania i potwierdzania odbioru wszystkich rodzajów odpadów opartego na technice RFID. Wykorzystanie elektronicznej ewidencji odbieranych odpadów umożliwia skuteczne prowadzenie bieżącego monitoringu oraz nadzorowania gospodarowania odpadami komunalnymi. Dzięki metodzie RFID możliwe jest kontrolowanie w czasie rzeczywistym realizacji usługi odbioru odpadów od mieszkańców przez podmioty, którym gmina zleciła realizację tego zadania. Informacje pozyskane z systemu RFID pozwalają na rzetelne gospodarowanie środkami publicznymi pochodzącymi z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, dając możliwość dokładnej weryfikacji, jakości usług świadczonych przez podmioty zewnętrzne.

Rezultaty:

• zmniejszenie liczby interwencji zgłaszanych przez mieszkańców aż o 89% w skali roku,
• system umożliwił na skuteczną kontrolę odbioru i unieszkodliwiania odpadów,
• utworzenie infolinii dla mieszkańców oraz uruchomienie serwisu tematycznego odpady.lublin.eu,
• podniesienie skuteczności odbioru odpadów do ok 6 500 czynności odbiorów dziennie.

Segment Smart: Inteligentne Zarządzanie Miastem (Smart Government)

NaprawmyTo! jest serwisem, który umożliwia swoim użytkownikom zgłaszanie problemów zaobserwowanych w ich najbliższym otoczeniu w przestrzeni publicznej. Podstawową funkcją serwisu jest zaznaczanie lokalizacji problemu na mapie, dodawanie jego opisu oraz możliwość poinformowania o zgłoszeniu odpowiednich instytucji odpowiedzialnych za rozwiązywanie określonych kategorii spraw. Same sprawy zostały podzielone na takie kategorie jak infrastruktura, bezpieczeństwo, przyroda, budynki i inne. Narzędzie pozwala szybko i sprawnie identyfikować problemy pojawiające się w różnych obszarach funkcjonowania miasta. Żaden urząd nie byłby w stanie samodzielnie realizować tego typu działań ze względu na koszty – wymagałoby to delegowania dziesiątek pracowników, którzy objeżdżaliby miasto, wyszukując obszarów do naprawy. Dlatego praca wykonywana przez mieszkańców przy pomocy NaprawmyTo! jest z punktu widzenia Urzędu bezcenna.

Rezultaty (stan 22.05.2018 r.):

• 9 587 naprawionych usterek w mieście,
• 1 044 otwartych obecnie zgłoszeń,
• 697 usterek w trakcie naprawy.